Quản trị tri thức là hoạt động quan trọng và cần thiết đối với mọi tổ chức thuộc các lĩnh vực khác nhau. Vậy trên thực tế, quản trị tri thức là gì? Quy trình chuẩn của hoạt động này trong doanh nghiệp như thế nào, hãy theo dõi bài viết dưới đây để có được câu trả lời nhé.
Quản trị tri thức là hoạt động quan trọng và cần thiết đối với mọi tổ chức thuộc các lĩnh vực khác nhau. Vậy trên thực tế, quản trị tri thức là gì? Quy trình chuẩn của hoạt động này trong doanh nghiệp như thế nào, hãy theo dõi bài viết dưới đây để có được câu trả lời nhé.
Quản trị tri thức là một hệ thống phức tạp gồm nhiều thành phần khác nhau giúp doanh nghiệp thu thập, lưu trữ, chia sẻ và sử dụng tri thức một cách hiệu quả. Các thành phần chính này bao gồm kiến thức ẩn và kiến thức hiện, các công cụ và phương pháp quản lý tri thức, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng quản trị tri thức trong tổ chức.
Đây là loại kiến thức khó diễn đạt hoặc ghi chép lại một cách cụ thể, thường dựa trên kinh nghiệm cá nhân, trực giác, và kỹ năng của từng người.
Kiến thức ẩn có thể là những kinh nghiệm thực tiễn của nhân viên, các mẹo làm việc hiệu quả hoặc các quan điểm sáng tạo.
Để khai thác kiến thức ẩn, doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa chia sẻ thông tin, khuyến khích nhân viên trao đổi kinh nghiệm qua các buổi họp nhóm, hội thảo nội bộ hoặc chương trình cố vấn.
Kiến thức hiện là các thông tin, dữ liệu đã được hệ thống hóa, có thể lưu trữ và truy cập một cách dễ dàng.
Ví dụ, các quy trình công việc, báo cáo, tài liệu hướng dẫn và dữ liệu thị trường đều là kiến thức hiện.
Quản lý kiến thức hiện đòi hỏi các công cụ lưu trữ và truy xuất thông tin hiệu quả như hệ thống quản lý tài liệu, phần mềm quản lý tri thức, và cơ sở dữ liệu tổ chức.
Chia sẻ tri thức là bước quan trọng để đảm bảo thông tin, kiến thức được lan tỏa trong doanh nghiệp.
Để chia sẻ tri thức đạt hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa khuyến khích nhân viên chủ động chia sẻ thông tin, kỹ năng và kinh nghiệm.
Các doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi hội thảo, các buổi chia sẻ kinh nghiệm, hoặc tạo các nhóm cố vấn để thúc đẩy văn hóa học hỏi, chia sẻ.
Quản trị tri thức đã chứng minh giá trị to lớn trong việc xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Với các công cụ và phương pháp phù hợp, doanh nghiệp có thể quản lý tri thức hiệu quả, giảm thiểu rủi ro mất mát tri thức, và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Những doanh nghiệp như Toyota và MISA đã thành công trong việc tối ưu hóa quản trị tri thức, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện hiệu suất làm việc, và đảm bảo chất lượng sản phẩm dịch vụ.
Đây là bài học quý báu cho các doanh nghiệp trên toàn cầu và tại Việt Nam muốn xây dựng hệ thống quản trị tri thức nhằm phát triển mạnh mẽ trong thời đại số hóa.
Trong quá trình triển khai quản trị tri thức, doanh nghiệp thường gặp phải nhiều thách thức liên quan đến việc thu thập, lưu trữ, và chia sẻ tri thức. Dưới đây là một số thách thức phổ biến và các giải pháp giúp doanh nghiệp khắc phục:
Tri thức thu thập được cần phải được áp dụng vào các quy trình làm việc để cải thiện hiệu suất và chất lượng sản phẩm/dịch vụ.
Ví dụ, kinh nghiệm của những nhân viên kỳ cựu có thể giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất hoặc nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng.
Bằng cách tích hợp tri thức vào các quy trình hàng ngày, doanh nghiệp sẽ tận dụng được tối đa giá trị của tri thức và tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.
Ngoài việc áp dụng tri thức vào quy trình hiện có, doanh nghiệp nên khuyến khích nhân viên sử dụng tri thức để sáng tạo và phát triển ý tưởng mới.
Để đảm bảo rằng quy trình quản trị tri thức hoạt động hiệu quả, doanh nghiệp cần có các công cụ và chỉ số đo lường. Các công cụ đo lường này giúp doanh nghiệp theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chiến lược quản lý tri thức.
Dựa trên các kết quả đo lường, doanh nghiệp có thể điều chỉnh và cải tiến quy trình quản trị tri thức.
Việc này có thể bao gồm cải thiện giao diện và tính năng của hệ thống lưu trữ, tổ chức các buổi đào tạo về kỹ năng quản lý tri thức cho nhân viên, hoặc điều chỉnh chính sách chia sẻ tri thức để phù hợp hơn với văn hóa tổ chức.
Tri thức từ lâu đã luôn được xem xét như một yếu tố điển hình quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Thế nhưng khi phân tích sâu hơn, lí do thực sự khiến các doanh nghiệp, tổ chức phải chú trọng quản lý tri thức vì:
Quản trị tri thức là một quá trình phức tạp, cần được triển khai theo hệ thống và đồng bộ giữa tất cả nhân viên. Làm được điều này, doanh nghiệp sẽ nhận được những lợi ích tuyệt vời như sau:
👉 Xem thêm: Quản trị kinh doanh là gì? Học Quản trị kinh doanh có khó xin việc hay không?
Hiện nay, có nhiều phương thức quản trị tri thức khi áp dụng có thể đem đến hiệu quả khác nhau. Một trong những quy trình quản trị tri thức được nhiều doanh nghiệp lựa chọn là SECI của Nonaka – Takeuchi với 4 bước cơ bản như sau:
Tri thức tồn tại dưới dạng thức vô hình và khó nắm bắt. Vì vậy, bước đầu tiên trong quản trị tri thức doanh nghiệp chính là xã hội hóa nhóm người sở hữu khối lượng tri thức đó. Cụ thể, doanh nghiệp cần tập trung phát triển, đào tạo chuyên sâu một nhóm đối tượng nhân sự nhất định. Đây sẽ là nguồn lực quan trọng cho các giai đoạn tiếp theo.
Một nguồn tri thức chỉ thực sự có giá trị khi được phổ biến rộng rãi trong toàn bộ hệ thống nhân sự của doanh nghiệp. Việc làm này không quá khó. Tất cả phụ thuộc vào kỹ năng phân tích, tổng hợp và tối ưu tri thức của nguồn nhân lực chuyên nghiệp chất lượng cao. Ở giai đoạn này, đội ngũ nhân viên các cấp khác sẽ bắt đầu tiếp cận với hệ thống tri thức tổng hợp thông qua hình thức giảng dạy, ghi chú, thực hành,…Cùng với đó, việc tiếp thu tri thức ở giai đoạn này nên diễn ra tự nhiên thay vì quá nhiều yêu cầu khắt khe như ở giai đoạn đầu.
Tri thức sau khi được phổ biến rộng rãi sẽ tạo nên kho tri thức tập thể khổng lồ. Toàn bộ hệ thống tri thức này sẽ được kết hợp và phân bổ lại để phục vụ cho từng mục tiêu cụ thể khác nhau trong tương lai. Cùng với đó, ở giai đoạn này, doanh nghiệp cũng phải giải được bài toán hạn chế xung đột giữa tri thức cá nhân và tập thể.
Sau khi nắm được nền móng cơ bản của tiếp thu tri thức tập thể, từng cá nhân trong doanh nghiệp sẽ tiếp thu và rút ra những kinh nghiệm cho riêng mình. Nhóm kinh nghiệm, kiến thức này sẽ được lưu trữ, thay đổi sao cho phù hợp với từng thành viên và chuẩn bị cho chu trình quản trị tri thức với nhiều yêu cầu khắt khe hơn phía sau. Quan trọng hơn hết là dòng tri thức phải liên tục được luân chuyển chứ không dừng lại ở một số cá nhân đơn lẻ.
👉 Xem thêm: Nhà quản trị nên tạo động lực cho nhân viên như thế nào?
Hy vọng các thông tin chia sẻ trong bài viết của JobsGO có thể hữu ích và giúp bạn trả lời được câu hỏi: “Quản trị tri thức là gì?”. Nếu còn thắc mắc liên quan, bạn có thể để lại câu hỏi phía dưới để được giải đáp trực tiếp. Đừng quên chia sẻ bài viết cũng như theo dõi chúng tôi để không bỏ lỡ các thông tin bổ ích tiếp theo.
(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
Dù ở bất kỳ quốc gia, doanh nghiệp nào thì tri thức cũng chính là nguồn lực quan trọng chiến lược nhất. Vậy quản trị tri thức là gì? Nó đóng vai trò gì trong các doanh nghiệp thời đại mới?